شست و شوی گوش | فواید و عوارض جانبی
شست و شوی گوش فرآیندی است که برای خارج کردن جرم گوش و مواد بیگانه از گوش استفاده می‌شود. گوش به‌طور طبیعی برای محافظت از خود و حفظ رطوبت ماده‌ای موم مانند را ترشح می‌کند. این ماده همچنین از ورود ذرات بیگانه به داخل گوش جلوگیری کرده و رشد باکتری‌ها را مهار می‌کند. در شرایط عادی، بدن میزان جرم گوش را تحت کنترل دارد. افزایش بیش‌ازحد جرم گوش یا سفت شدن آن می‌تواند باعث بروز انسداد در گوش بشود و به بروز گوش درد، وزوز گوش یا ناشنوایی موقت منجر گردد.
هدف از شست و شوی گوش
گوش بسیار حساس است (به‌خصوص قسمت کانال و پرده گوش). تجمع جرم گوش در گذر زمان می‌تواند به این ساختار‌ها آسیب برساند و قدرت شنوایی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. خارج کردن جرم از طریق شست و شوی گوش روشی امن برای به حداقل رساندن خطر آسیب‌دیدگی گوش به حساب می‌آید.
گاهی اوقات ذرات بیگانه نظیر غذا، حشرات یا سنگ‌های ریز می‌توانند وارد گوش شوند. در چنین مواردی هدف این است که ذرات را سریعاً با روشی امن و قبل از نفوذ آن‌ها به عمق گوش یا آسیب رساندن به پرده گوش، خارج کرد. شـست و شوی گوش می‌تواند روشی موثر برای خارج کردن این ذرات از گوش باشد.
برای شست و شـوی گوش می‌توانید به پزشک مراجعه کرده یا با استفاده از کیت مخصوص و سرنگ شـست و شوی گوش این کار را در خانه انجام دهید.
فرآیند شست و شوی گوش
پزشک قبل از انجام این کار داخل گوش فرد را بررسی می‌کند تا مطمئن شود که مشکل جدی‌ای وجود ندارد و علائم فرد از افزایش جرم گوش یا وجود ذرات بیگانه در گوش نشئت می‌گیرد.
پزشک ممکن است وجود جرم گوش زیاد را با استفاده از وسیله‌ای به نام اتوسکوپ (گوش‌بین) تشخیص دهد. اتوسکوپ داخل گوش را نور می‌اندازد و با ذره‌بین فضای داخلی گوش را بزرگ‌تر نشان می‌دهد.
اگر مشکل فرد ناشی از تجمع جرم گوش باشد، پزشک شست و شوی گوش را با استفاده از سرنگ مخصوص در مطب خود انجام می‌دهد. این سرنگ آب یا مخلوط آب و نمک را وارد گوش می‌کند و باعث می‌شود تا جرم اضافه از گوش خارج گردد. ممکن است با ورود آب به داخل گوش یا نگه داشته شدن گوشتان توسط پزشک، حس ناخوشایندی و ناراحتی خفیفی را تجربه کنید.
اگر می‌خواهید در خانه این کار را انجام دهید، باید وسایلی را تهیه کنید. رایج‌ترین روش برای شست و شوی گوش در خانه این است که روغن بچه، روغن معدنی یا داروی مخصوصی را داخل گوش بریزید تا جرم گوش نرم شود. این فرآیند به شکل زیر انجام می‌شود:
- چندین قطره از روغن یا دارو را دو تا سه مرتبه در روز و به مدت چندین روز داخل گوش بریزید.
- بعد از نرم شدن جرم گوش، از سرنگ پر شده از آب (آب با دمای اتاق یا کمی گرم‌تر) یا مخلوط آب و نمک برای خارج کردن جرم استفاده کنید.
خطرات شست و شوی گوش
اگر پرده گوشتان آسیب دیده، لوله در گوشتان وجود دارد یا بیماری‌ای دارید که دستگاه ایمنی بدنتان را ضعیف کرده است، به سراغ شست و شـوی گوش نروید. همچنین اگر عفونت فعالی در کانال گوشتان وجود دارد، نباید شسـت و شوی گوش را انجام دهید. اگرچه شست و شوی گوش نسبتاً کاری رایج می‌باشد، اما خطراتی هم دارد:
عفونت گوش
بیماری گوش شناگر یکی از عارضه‌های شایع است که باعث بروز التهاب در کانال گوش شده و می‌تواند ناشی از یک عفونت باشد. این بیماری ممکن است باعث بروز گوش درد شود. عفونت گوش میانی نیز یکی دیگر از خطرات احتمالی است که باعث بروز التهاب در گوش میانی شده و ممکن است از عفونت نشئت بگیرد. عفونت‌های گوش از شایع‌ترین خطرات شسـت و شوی گوش هستند.
سوراخ شدن پرده گوش
سوراخی پرده گوش یکی دیگر از خطرات احتمالی شست و شوی گوش است. در برخی موارد، شستن گوش باعث می‌شود تا به جرم گوش فشار وارد شده و جرم فشرده‌تر شود. فشردگی جرم گوش سبب می‌شود تا خارج کردن آن سخت‌تر شده و فشار بیشتری به پرده گوش وارد گردد و خطر سوراخ شدن پرده گوش افزایش یابد. در برخی موارد مایعات در کانال گوش حبس می‌شوند و فشاری به گوش وارد می‌کنند که باعث پارگی پرده گوش می‌شود.
سایر خطرات
در موارد نادر، امکان بروز مشکلات بیشتر وجود دارد:
- سرگیجه – احساس اینکه اتاق دور سرتان می‌چرخد (این مشکل معمولاً موقت است)
- ناشنوایی که می‌تواند موقت یا دائمی باشد
از‌آنجایی‌که تجمع جرم گوش می‌تواند در طول زمان مضر بوده یا ناشی از بیماری باشد، در صورت بهبود نیافتن علائم بعد از انجام مراقبت‌های خانگی، به پزشک مراجعه کنید. در چنین شرایطی پزشک شاید روش‌های دیگری را برای بهبودی وضعیت گوش استفاده کند یا فرد را به یک متخصص گوش ارجاع دهد. افرادی که از سمعک استفاده می‌کنند بیشتر در خطر افزایش جرم گوش هستند. بعلاوه، توصیه می‌شود که از گوش پاک‌کن برای خارج کردن جرم استفاده نکنید، چراکه این وسیله باعث می‌شود جرم به سمت پرده گوش و کانال گوش فشار داده شود.
عوارض شستشوی گوش
شستن گوش باعث می‌شود تا بسیاری از مردم برخی از عوارض جانبی را تجربه کنند. این عوارض معمولاً به‌اندازۀ خطراتی که بالاتر به آن‌ها اشاره شد جدی نیستند، اما ممکن است حس ناخوشایندی را در فرد به وجود آورند.
عوارض جانبی شایع شست و شوی گوش عبارت‌اند از:
- سرگیجه موقت
- ناراحتی یا درد در کانال گوش
- وزوز گوش
این عوارض جانبی معمولاً کوتاه‌مدت هستند و بعد از یک روز برطرف می‌شوند. اگر ناراحتی یا دردی را تجربه می‌کنید که در حال بدتر شدن است یا اگر علائم دیگری دارید، به پزشک مراجعه کنید. اگر دردتان شدید است، سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا احتمال سوراخ شدن پرده گوش یا سایر آسیب‌دیدگی‌ها بررسی شود.
اینجا منظورتون از شست و شو، ساکشن هستش؟