خواص پیاز | ضد سرطان و تقویت‌کننده استخوان
اگرچه تمام سبزی‌ها برای سلامتی مهم هستند، اما برخی از سبزی‌ها فواید خاص و متفاوتی دارند. پیاز عضوی از سردۀ گیاهان گل‌دار سیر (Allium) است که سبزی‌های سیر، موسیر، تره‌فرنگی و پیاز کوهی را شامل می‌شوند. این سبزی‌ها حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات گیاهی قدرتمند و متنوعی هستند که بر اساس یافته‌های مطالعات علمی می‌توانند به طرق مختلف برای سلامتی مفید باشند. در این مقاله به بررسی خواص پیاز می‌پردازیم.
در واقع خواص دارویی پیاز از زمان‌های بسیار دور تشخیص داده شده بودند؛ دورانی که از این سبزی برای درمان مشکلاتی نظیر سردرد، بیماری قلبی و زخم‌های دهانی (آفت) استفاده می‌شده است.
پیاز بسیار مغذی است
پیاز یک سبزی فوق‌العاده مغذی است؛ یعنی کالری کمی داشته، اما سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی است.
یک پیاز متوسط فقط ۴۴ کالری دارد، اما مقادیر قابل‌توجهی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر را در خود جای داده است.
این سبزی ریشه‌ای به‌ویژه سرشار از ویتامین ث است؛ ماده‌ای مغذی که در تنظیم سلامتی ایمنی بدن، تولید کلاژن، ترمیم بافت و جذب آهن نقش دارد.
ویتامین ث همچنین در بدن به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قدرتمند عمل می‌کند و در محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب ناشی از مولکول‌های بی‌ثبات – رادیکال‌های آزاد – مؤثر است.
بعلاوه، پیاز سرشار از ویتامین‌های ب است، ازجمله فولات (ب۹) و پیریدوکسین (ب۶). این ویتامین‌ها نقش مهمی را در سوخت‌وساز بدن، تولید گلبول‌های قرمز خون و عملکرد عصبی ایفا می‌کنند.
درنهایت باید گفت که پیاز منبع خوبی از پتاسیم است؛ ماده‌ای معدنی که بسیاری از مردم با کمبود آن مواجه‌اند.
میانگین مصرف پتاسیم مردم آمریکا کمی بیشتر از نیمی از میزان توصیه‌شده برای مصرف روزانه (۴۷۰۰ میلی‌گرم) است.
عملکرد سلولی عادی، تعادل مایعات، انتقال عصبی، عملکرد کلیه و انقباض عضلات همگی نیازمند پتاسیم هستند.
خواص پیاز برای قلب
پیاز حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیباتی است که با التهاب مبارزه کرده، و سطوح تری‌گلیسرید و کلسترول را کاهش می‌دهند. این موارد همگی به کاهش خطر بروز بیماری قلبی کمک می‌کنند.
خواص ضدالتهابی قدرتمند این سبزی ممکن است به کاهش فشارخون بالا و محافظت از بدن در برابر لخته‌های خون نیز کمک کنند.
کوئرستین نوعی آنتی‌اکسیدان فلاونوئید است که حضور آن در پیاز بسیار پرتراکم است. ازآنجایی‌که این ماده یک ضدالتهاب قوی است، امکان دارد به کاهش عوامل خطر بیماری قلبی نظیر فشارخون بالا کمک کند.
یک مطالعه در ۷۰ فرد دارای اضافه‌وزن با فشارخون بالا نشان داده است که مصرف روزانۀ عصارۀ پیازی که حاوی یک دوزِ ۱۶۲ میلی‌گرمی از کوئرستین است، در مقایسه با یک دارونما، فشارخون سیستولیک را به‌طور چشمگیری و به میزان ۳ تا ۶ mmHg کاهش داده است.
همچنین مطالعات نشان داده‌اند که پیاز می‌تواند سطوح کلسترول را کاهش دهد.
یک مطالعه در ۵۴ زن مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) نشان داده است که مصرف مقادیر بالای پیاز قرمز (۴۰ تا ۵۰ گرم در روز اگر اضافه‌وزن دارید، و ۵۰ تا ۶۰ گرم در روز اگر چاق هستید) به مدت هشت هفته به کاهش کلسترول کل و کلسترول بد (LDL) منجر شده است.
بعلاوه، شواهد مربوط به مطالعات حیوانی نیز از خواص پیاز برای کاهش عوامل خطرِ بیماری قلبی حمایت می‌کنند. این عوامل عبارت‌اند از التهاب، سطوح بالای تری‌گلیسرید و تشکیل لختۀ خون.
سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها
آنتی‌اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که اکسیداسیون را مهار می‌کنند؛ فرآیندی که به آسیب سلولی منجر شده و در بروز بیماری‌هایی نظیر سرطان، دیابت و بیماری قلبی نقش دارد.
پیاز منبع بسیار خوبی از آنتی‌اکسیدان‌ها است. درواقع، این سبزی بیش از ۲۵ نوع مختلف از آنتی‌اکسیدان‌های فلاونوئید را در خود جای داده است.
پیاز قرمز به‌طور ویژه منبع بسیار خوبی از آنتوسیانین‌ها است – رنگ‌دانه‌های گیاهی خاص در خانوادۀ فلاونوئید که باعث می‌شوند پیاز قرمز رنگی تیره داشته باشد.
یافته‌های مطالعات چند جمعیتی نشان می‌دهند: افرادی که به میزان بیشتری غذاهای سرشار از آنتوسیانین‌ها را مصرف می‌کنند، کمتر با خطر بیماری قلبی مواجه هستند.
به‌طور مثال، یک مطالعه بر روی ۴۳.۸۸۰ مرد نشان داده است که مصرف عادتیِ ۶۱۳ میلی‌گرم آنتوسیانین در روز، با کاهش ۱۴ درصدی خطر حملات قلبی غیر کشنده در ارتباط بوده است.
به‌طور مشابه، مطالعۀ دیگری در ۹۳.۶۰۰ زن نشان داد افرادی که بالاترین میزان مصرف غذاهای سرشار از آنتوسیانین‌ها را داشته‌اند، در مقایسه با زنانی که کمترین میزان مصرف آنتوسیانین را داشته‌اند، ۳۲ درصد کمتر در خطر تجربۀ حملۀ قلبی بوده‌اند.
بعلاوه، مطالعات نشان داده‌اند که آنتوسیانین‌ها از بدن در برابر برخی از انواع سرطان و دیابت محافظت می‌کنند.
خواص پیاز برای مبارزه با سرطان
خوردن سبزی‌هایِ سردۀ گیاهان سیر، مانند سیر و پیاز، با کاهش خطر برخی از سرطان‌ها نظیر سرطان معده و روده ارتباط داده شده است.
بررسی ۲۶ مطالعه نشان داده است افرادی که بیشترین میزان مصرف سبزی‌های سردۀ سیر را دارند، در مقایسه با کسانی که به کمترین میزان این سبزی‌ها را مصرف می‌کنند، ۲۲ درصد کمتر با خطر تشخیص سرطان معده مواجه هستند.
بعلاوه، بررسی ۱۶ مطالعه در ۱۳.۳۳۳ نفر نشان داده است که شرکت‌کنندگانی که بیشترین میزانِ مصرف پیاز را داشته‌اند، در مقایسه با افرادی که کمترین میزان مصرف را داشته‌اند، ۱۵ درصد کمتر با خطر بروز سرطان روده مواجه بوده‌اند.
این خواص ضد سرطانی به ترکیبات سولفوری و آنتی‌اکسیدان‌های فلاونوئیدِ موجود در سبزی‌های سردۀ سیر نسبت داده شده‌اند.
به‌طور مثال، پیاز حاوی onionin A است؛ ترکیبی سولفوری که بر اساس یافته‌های مطالعات درون‌کشتگاهی، رشد تومور را کاهش داده و سرعت پخش شدن سرطان تخمدان و ریه را کم می‌کند.
پیاز همچنین حاوی فیستین و کوئرستین است؛ آنتی‌اکسیدان‌های فلاونوئید که ممکن است رشد تومور را مهار کنند.
خواص پیاز برای کنترل قند خون
مصرف پیاز ممکن است به کنترل قند خون کمک کند که این خاصیت به‌ویژه برای کسانی که دیابت داشته یا در مرحلۀ پیش‌دیابت هستند قابل‌توجه است.
یک مطالعه بر روی ۴۲ نفر که به دیابت نوع ۲ مبتلا بودند نشان می‌دهد که خوردن ۱۰۰ گرم پیاز قرمز تازه، بعد از ۴ ساعت سطوح قند خون ناشتا را حدوداً به میزان ۴۰ mg/dl کاهش داده است.
بعلاوه، چندین مطالعه حیوانی نشان داده‌اند که مصرف پیاز ممکن است برای کنترل قند خون مفید باشد.
یک مطالعه نشان داده است که موش‌های دیابتی با خوردن غذای حاوی عصارۀ ۵ درصدی پیاز به مدت ۲۸ روز، کاهش قند خون ناشتا را تجربه کردند و چربی بدنشان به‌طور قابل‌توجهی کاهش داشته است.
ترکیبات خاصِ موجود در پیاز، نظیر کوئرستین و ترکیبات سولفوری، اثرات ضد دیابتی دارند.
به‌طور مثال، مطالعات نشان داده‌اند که کوئرستین با سلول‌های موجود در رودۀ کوچک، لوزالمعده، عضلۀ اسکلتی، بافت چربی و کبد تعامل دارد که این تعامل به تنظیم قند خون در سراسر بدن کمک می‌کند.
افزایش تراکم استخوان
اگرچه اغلب مردم لبنیات را بهترین منبع برای تقویت استخوان می‌دانند، اما بسیاری از غذاهای دیگر، ازجمله پیاز، ممکن است به تقویت استخوان‌ها کمک کنند.
یک مطالعه در ۲۴ زن میان‌سال و یائسه نشان داده است افرادی که روزانه و به مدت هشت هفته ۱۰۰ میلی‌لیتر آب پیاز مصرف کرده بودند، در مقایسه با گروه کنترل، بهبود تراکم مواد معدنی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی را تجربه کردند.
مطالعۀ دیگری که بر روی ۵۰۷ زن پیش‌یائسه و یائسه انجام شده است نشان می‌دهد زنانی که روزانه حداقل یک پیاز خورده بودند، در مقایسه با زنانی که ماهی یک‌بار یا کمتر پیاز مصرف داشتند، تراکم کل استخوانشان ۵ درصد بالاتر بوده است.
بعلاوه، این مطالعه نشان داده است زنان مسن‌تری که به‌طور مکرر پیاز مصرف می‌کردند، در مقایسه با زنانی که اصلاً پیاز مصرف نداشتند، بیش از ۲۰ درصد کمتر با خطر شکستگی لگن مواجه بودند.
این باور وجود دارد که خواص پیاز به کاهش استرس اکسیداتیو، افزایش سطوح آنتی‌اکسیدان و کاهش تراکم استخوان کمک می‌کنند، که این موارد ممکن است برای پیشگیری از پوکی استخوان مفید بوده و تراکم استخوان را افزایش دهند.
خواص ضد باکتریایی
پیاز احتمالاً می‌تواند با باکتری‌های خطرناک نظیر اشریشیا کلی، سودوموناس آئروژینوزا، استافیلوکوکوس اورئوس، و باسیلوس سرئوس مبارزه کند.
علاوه بر این موارد، مطالعات نشان داده‌اند که عصارۀ پیاز همچنین می‌تواند رشد باکتری ویبریو کلرا را مهار کند. این باکتری یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌های مرتبط با سلامتی عمومی در جهان درحال‌توسعه است.
به نظر می‌رسد که کوئرستین استخراج شده از پیاز می‌تواند به‌طور ویژه روشی قدرتمند برای مبارزه با باکتری‌ها باشد.