سرترالین چیست و چه عوارضی دارد؟
سرترالین (Sertraline) نوعی قرص خوراکی است که با نام تجاری زولفت (Zoloft) تجویز می‌گردد. این قرص همچنین به عنوان یک داروی ژنریک در دسترس است. داروهای ژنریک معمولاً نسبت به سایر داروها قیمت پایین‌تری دارند. در برخی موارد، چنین داروهایی ممکن است در تمام دوزها یا شکل‌های موجود در نسخۀ تجاری (زولفت)، در دسترس نباشند. سرترالین همچنین به‌عنوان یک محلول خوراکی عرضه می‌شود. در این مقاله به بررسی کامل این دارو می‌پردازیم. با سیمای سلامت همراه باشید.
*این مقاله در زبان اصلی توسط گروه اطلاعاتِ داروییِ دانشگاه ایلینوی در شیکاگو بررسی و تائید شده است.
هشدارهای سازمان غذا و داروی ایالات‌متحده (FDA): افکار خودکشی یا رفتار خطرناک
- این دارو یک کادرِ هشدارِ سیاه‌رنگ دارد. این هشدار جدی‌ترین نوع هشدار تعریف‌شده توسط FDA است. کادرِ هشدارِ سیاه‌رنگ به پزشکان و بیماران دربارۀ اثرات دارو و احتمال خطرناک بودن آن هشدار می‌دهد.
- این دارو ممکن است افکار یا رفتارهای مرتبط با خودکشی را در برخی از کودکان، نوجوانان یا جوانان افزایش دهد. این خطر در چند ماهِ اولِ دورۀ درمان یا زمانی که دوز مصرفی تغییر کند بیشتر است. در صورت تجربۀ تغییرات ناگهانی یا جدید در خلق‌وخو، رفتار، اعمال، افکار یا احساساتتان، سریعاً با پزشک تماس بگیرید؛ به‌خصوص اگر این تغییرات شدید هستند. بسیار به زمانِ شروعِ مصرف یا زمان تغییر دوز مصرفیِ این دارو دقت کنید.
- سندرم سروتونین: این دارو ممکن است باعث بروز بیماری‌ای کُشنده به‌نام سندرم سروتونین شود. علائم سندرم سروتونین عبارت‌اند از توهمات و خیالات، تشویش، کُما، ضربان قلب سریع و تغییر در فشارخون. علائم دیگر ازاین‌قرارند: سرگیجه، از هوش رفتن، تشنج، لرزش بدن، لرزش عضلات یا سفتیِ عضلات، تعریق، حالت تهوع و استفراغ.
- واکنش آلرژیک شدید: این دارو گاهی اوقات می‌تواند باعث بروز واکنش آلرژیک شدید شود. در چنین شرایطی و هنگام ورم کردن صورت، زبان یا گلو، یا دشواری در تنفس، سریعاً با 115 تماس گرفته یا خود را به فوریت‌های پزشکی (اورژانس) برسانید. واکنش آلرژیک شدید می‌تواند باعث مرگ شود. در صورت تجربۀ واکنش آلرژیک به این دارو، حتی یک‌مرتبه، دیگر هرگز آن را مصرف نکنید.
کاربرد سرترالین
این دارو برای درمان اختلال افسردگی عمده (ماژور)، اختلال وسواسی جبری، اختلال پانیک، اختلال استرس بعد از سانحه، اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال ناخوشی پیشاقاعدگی استفاده می‌شود و در عموم این دارو را به عنوان قرص ضد افسردگی سرترالین می شناسند.
ممکن است از سرترالین به‌عنوان بخشی از یک برنامۀ درمانی ترکیبی نیز استفاده شود؛ یعنی ممکن است در کنار سایر داروها مصرف گردد.
چگونه عمل می‌کند؟
این دارو به دسته‌بندیِ داروهایی با نام بازدارنده‌های بازجذب سروتونین تعلق دارد. دسته‌بندی دارویی به گروهی از داروها گفته می‌شود که عملکرد مشابهی دارند. این داروها معمولاً برای درمان بیماری‌های مشابه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
سرترالین از طریق افزایش میزانِ سروتونین عمل می‌کند. سروتونین ماده‌ای طبیعی در مغز است که به حفظ تعادل سلامتِ روان کمک می‌کند. این تعادل می‌تواند به بهبودی علائم افسردگی و اضطراب کمک کند.
عوارض سرترالین
مصرف قرص سرترالین ممکن است باعث بروز خواب‌آلودگی، بی‌خوابی، یا هر دو شود. این قرص همچنین می‌تواند عوارض جانبی دیگری داشته باشد.
عوارض جانبی رایج
عوارض جانبی سیرترالین رایجِ این دارو در بزرگسالان کمی با عوارض جانبی آن در کودکان متفاوت هستند. عوارض جانبی مشترک در بزرگسالان و کودکان می‌توانند موارد زیر را شامل شوند:
- حالت تهوع، کاهش اشتها، اسهال و سوءهضم
- تغییر در عادت‌های خواب؛ ازجمله افزایش خواب‌آلودگی و بی‌خوابی
- افزایش تعریق
- مشکلات جنسی؛ ازجمله کاهش میل جنسی و ارضا نشدن
- لرزش بدن
- خستگی یا بی‌حالی
- تشویش
عوارض جانبی دیگر در کودکان:
- افزایش غیرعادیِ حرکات عضلانی یا تشویش
- خونریزی بینی
- تکرر ادرار
- ترشح ادرار
- پرخاشگری
- دوره‌های قاعدگی شدید
- کاهش سرعت رشد و تغییر در وزن. اگر فرزندتان در حال مصرف این دارو است، باید به‌دقت وزن و قد او را زیر نظر داشته باشید.
در صورت خفیف بودن این عوارض، احتمال دارد که بعد از چند روز یا چند هفته برطرف شوند. اگر عوارض شدیدتر بوده یا برطرف نمی‌شوند، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
عوارض جانبی جدی
در صورت تجربۀ عوارض جانبی جدی، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید. اگر حس می‌کنید که علائمتان کُشنده بوده یا فکر می‌کنید که در وضعیتِ فوری پزشکی (اورژانسی) هستید، با 115 تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم مرتبط با آن‌ها عبارت‌اند از:
- اقدام برای خودکشی
- اقدام برای انجام تمایل‌های فکری خطرناک
- رفتار پرخاشگرانه یا خشونت‌آمیز
- افکار مرتبط با خودکشی یا مُردن
- افسردگی جدید یا وخیم‌تر
- اضطراب جدید یا وخیم‌تر، یا حملات پانیک
- تشویش، بی‌قراری، عصبانیت یا زودرنجی
- دشواری در خوابیدن
- افزایش میزانِ فعالیت یا بیش‌ازحد حرف زدن
- سندرم سروتونین؛ این بیماری می‌تواند کُشنده باشد. علائم این سندرم عبارت‌اند از:
- توهمات و خیال‌ها
- تشویش
- از هوش رفتن
- تشنج
- کُما
- ضربان قلب سریع
- تغییر در فشارخون
- لرزش عضلات یا سفت شدن عضلات
- سرگیجه
- لرزش بدن
- تعریق
- حالت تهوع
- استفراغ
- عدم توانایی عضلات برای آرام (ریلکس) بودن
- واکنش‌های آلرژیک شدید. علائم:
- دشواری در تنفس
- ورمِ صورت، زبان، چشم‌ها یا دهان
- راش پوستی، کهیرها یا تاول‌های خارش‌دار، به همراه (یا بدون) تب یا درد مفصل
- خونریزی غیرعادی
- تشنج
- اپیزودهای مانیک (شیدایی). علائم:
- افزایش شدید انرژی
- دشواری شدید برای خوابیدن
- افکار رقابتی
- رفتار بی‌پروا
- ایده‌های بلندپروازانۀ غیرعادی
- خوشحالی شدید یا زودرنجی
- بیش‌ازحد معمول حرف زدن یا سریع صحبت کردن
- تغییر در اشتها یا وزن. اگر فرزندتان (کودک یا نوجوان) در حال مصرف این دارو است، باید مکرراً وزن و قد او را بررسی کنید.
- سطوح پایین سدیم. سالمندان ممکن است بیشتر در خطر این مشکل باشند. علائم:
- سردرد
- ضعف یا عدم ثبات
- گیجی، مشکل در تمرکز یا فکر کردن، یا مشکلات حافظه‌ای
- چشم‌درد
- تغییر در بینایی؛ ازجمله تاری دید و دوبینی
- ورم کردن یا قرمز شدن داخلِ یا اطرافِ چشم‌ها
به‌منظور سلب مسئولیت: هدف ما فراهم کردن مرتبط‌ترین و جدیدترین اطلاعات برای خوانندگان است. بااین‌حال، ازآنجایی‌که داروها در هر فردی اثرگذاری متفاوتی دارند، ما نمی‌توانیم ضمانت دهیم که اطلاعات درج‌شده تمام عوارض جانبی احتمالی را در برمی‌گیرد. این اطلاعات جایگزینی برای توصیۀ پزشک نیستند. همیشه دربارۀ عوارض جانبی احتمالی دارو با پزشکی که از سابقۀ پزشکی‌تان مطلع است مشورت کنید.
تداخلات سرترالین با سایر داروها
قرص سرترالین می‌تواند با سایر داروها، ویتامین‌ها یا گیاهان دارویی تداخل داشته باشد. تداخل دارویی زمانی رخ می‌دهد که یک ماده عملکرد دارو در بدن را تغییر دهد. این تغییر می‌تواند مضر بوده یا از عملکردِ مطلوبِ دارو جلوگیری کند.
برای اجتناب از تداخلات دارویی، پزشکتان باید تمام داروهای مصرفی شما را زیر نظر داشته باشد. حتماً پزشک را از تمام داروها، ویتامین‌ها یا گیاهان داروییِ مصرفی‌تان مطلع کنید. برای اینکه متوجه شوید سرترالین چگونه با داروی دیگری تداخل دارد، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
داروهایی که نباید با سرترالین مصرف کنید
این داروها را با سرترالین مصرف نکنید. در صورت انجام این کار، این داروها می‌توانند اثرات خطرناکی در بدن داشته باشند. این داروها عبارت‌اند از:
- پیموزاید – مصرف این دارو به همراه سرترالین می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی برای قلب شود.
- بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) نظیر ایزوکاربوکسازید، فنلزین و ترانیل سیپرومین – مصرف این داروها به همراه سرترالین باعث افزایش خطر سندرم سروتونین می‌شود. همچنین باید بین زمانِ مصرف این داروها و سرترالین 14 روز فاصله وجود داشته باشد.
- لینزولید، متیلن بلو درون‌وریدی – مصرف این دارو به همراه سرترالین باعث افزایش خطر سروتونین می‌شود.
تداخلاتی که خطر عوارض جانبی را افزایش می‌دهند
مصرف برخی داروها به همراه سرترالین ممکن است به افزایش عوارض جانبی ختم گردد. این داروها ازاین‌قرارند:
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) نظیر ایبوپروفن، ناپروکسن، آسپیرین و وارفارین – مصرف این داروها به همراه سرترالین باعث افزایش خطر خونریزی یا کبودی می‌شود.
- تریپتان‌ها نظیر سوماتریپتان – اگر این داروها را در کنار سرترالین مصرف کنید، خطر بروز سندرم سروتونین در شما افزایش می‌یابد. اگر این داروها را در کنار هم مصرف می‌کنید، باید کاملاً زیر نظر پزشک باشید.
- لیتیوم – مصرف این دارو با سرترالین باعث افزایش خطر سندرم سروتونین می‌شود.
- داروهای سروتونرژیک نظیر فنتانیل، ترامادول و گل راعی – این داروها به همراه سرترالین باعث افزایش خطر سندرم سروتونین می‌شوند.
- سایمتیدین – مصرف سایمتیدین به همراه سرترالین ممکن است باعث تجمع سرترالین در بدن شود. اگر سایمتیدین مصرف می‌کنید، شاید نیاز باشد تا دوز مصرفی سرترالین را کاهش دهید.
- داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای نظیر آمی تریپتیلین، دسیپرامین و ایمیپرامین – مصرف سرترالین به همراه چنین داروهایی ممکن است باعث تجمع داروها در بدن گردد. درصورتی‌که سرترالین مصرف دارید، ممکن است نیاز باشد تا پزشکتان دوز مصرفی داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای را بر این اساس تنظیم کند.
به‌منظور سلب مسئولیت: هدف ما فراهم کردن مرتبط‌ترین و جدیدترین اطلاعات برای خوانندگان است. بااین‌حال، ازآنجایی‌که تداخلات دارویی در هر فردی متفاوت هستند، ما نمی‌توانیم ضمانت دهیم که اطلاعات درج‌شده تمام تداخلات داروییِ احتمالی را در برمی‌گیرد. این اطلاعات جایگزینی برای توصیۀ پزشک نیستند. همیشه دربارۀ تداخلات دارویی احتمالی مرتبط با داروهای تجویزی، ویتامین‌ها، گیاهان دارویی، مکمل‌ها و داروهای بدون‌نسخۀ مصرفی با پزشکتان مشورت کنید.
هشدارهای سیرترالین
قرص سرترالین به همراه هشدارهایی که بر روی بسته‌بندی آن درج شده‌اند عرضه می‌گردد.
هشدار حساسیت
این دارو می‌تواند باعث بروز واکنش آلرژیک شدید شود. علائم:
- دشواری در تنفس
- ورم کردن صورت، زبان، چشم‌ها یا دهان
- راش پوستی، کهیرها یا تاول‌های خارش‌دار که به‌تنهایی یا همراه با تب یا درد مفصل پدیدار می‌شوند
در صورت تجربۀ واکنش آلرژیک، سریعاً با پزشکتان یا مرکز کنترل سموم تماس بگیرید. اگر علائمتان شدید هستند، با 115 تماس گرفته یا به نزدیک‌ترین مرکز فوریت‌های پزشکی مراجعه کنید.
در صورت تجربۀ واکنش آلرژیک، مصرف این دارو متوقف کنید. مصرف دوبارۀ دارو می‌تواند کُشنده باشد.
تداخل با الکل
مصرف سرترالین به همراه الکل می‌تواند خطر خواب‌آلودگی را افزایش دهد. این کار همچنین می‌تواند توانایی‌تان برای تصمیم‌گیری، درست فکر کردن، یا سریع واکنش نشان دادن را تحت تأثیر قرار دهد. اگر الکل مصرف دارید، این موضوع را به پزشکتان اطلاع دهید.
هشدارهای سرترالین برای افرادی که مشکلات خاص دارند
برای افرادی که آب‌سیاه چشم دارند: مصرف این دارو ممکن است باعث برانگیختگی حملۀ گلوکوم شود. اگر به آب‌سیاه دچارید، قبل از مصرف این دارو با پزشکتان مشورت کنید.
برای افرادی که اختلال دوقطبی دارند: مصرف این دارو ممکن است باعث برانگیختگی اپیزودِ مانیک شود. اگر سابقۀ شیدایی یا اختلال دوقطبی دارید، قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
برای افرادی که تشنج دارند: مصرف این دارو باعث افزایش خطر بروز تشنج می‌شود. اگر در حال حاضر به تشنج دچارید، قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت کنید. اگر هنگام مصرف دارو به تشنج دچار می‌شوید، باید مصرف آن را متوقف کنید.
برای افرادی که مشکلات کلیوی دارند: اگر مشکلات کلیه یا سابقۀ بیماری کلیه دارید، ممکن است نتوانید به‌خوبی بدنتان را از این دارو پاک‌سازی کنید. این مشکل می‌تواند سطوح دارو در بدن را افزایش داده و مسبب عوارض جانبی بیشتری شود. همچنین ممکن است این دارو عملکرد کلیه را کاهش داده و وضعیتِ بیماری کلیه را بدتر کند.
برای افرادی که مشکلات کبد دارند: اگر به مشکلات کبد دچارید یا سابقۀ بیماری کبد دارید، ممکن است بدنتان نتواند به‌خوبی این دارو را پردازش کند. این مشکل می‌تواند باعث افزایش سطوح دارو در بدن شده و عوارض جانبی بیشتری را سبب شود.
هشدار برای سایر گروه‌ها
برای زنان باردار: این دارو در دسته‌بندی C داروهای بارداری قرار دارد؛ این دسته‌بندی دو معنی دارد:
- تحقیقات بر روی حیوانات نشان داده‌اند که مصرف دارو توسط مادر، اثرات منفی‌ای بر روی جنین دارد.
- این دارو به‌اندازۀ کافی تحت مطالعات انسانی قرار نگرفته است و اطمینانی دربارۀ چگونگی اثرگذاری آن بر روی جنین انسان وجود ندارد.
اگر باردار هستید یا می‌خواهید باردار شوید، دربارۀ مصرف این دارو با پزشکتان مشورت کنید. سرترالین تنها باید زمانی مصرف شود که وزنۀ فواید احتمالی آن بر وزنۀ خطرات احتمالی آن برای جنین سنگینی کند. اگر در حین مصرف این دارو باردار شده‌اید، سریعاً موضوع را به پزشکتان اطلاع دهید.
برای زنانی که شیرده هستند: امکان دارد این دارو به شیر پستان راه یابد و ممکن است بر روی نوزادانی که شیر پستان می‌خورند اثرات جانبی بگذارد. اگر شیرده هستید، با پزشک مشورت کنید. شاید نیاز باشد که از شیردهی دست کشیده یا مصرف دارو متوقف کنید.
برای سالمندان: کلیۀ افراد سالمند ممکن است به‌اندازۀ گذشته عملکرد خوبی نداشته باشد. این مشکل می‌تواند باعث شود تا بدن با سرعت کمتری داروها را پردازش کند. درنتیجه، میزانِ بیشتری از دارو برای مدت زمان بیشتری در بدن باقی می‌ماند. این افزایش ماندگاری باعث بالا رفتن خطر عوارض جانبی می‌شود. اگر بالای 65 سال سن دارید، شاید بیشتر در خطر بروز مشکلاتِ عضلانیِ ناشی از مصرف این دارو باشید؛ ازجمله سطوح پایین نمک در خون (هیپوناترمی).
برای کودکان: این دارو برای درمان اختلال افسردگی عمده، اختلال پانیک، اختلال بعد از سانحه، اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال ناخوشی پیشاقاعدگی در کودکان مورد بررسی قرار نگرفته است. نباید از سرترالین برای درمان این اختلال‌ها در افراد زیر 18 سال استفاده کرد.
این دارو تنها برای درمان اختلال وسواسی جبری در کودکان مورد بررسی قرار گرفته است. برای استفاده از این دارو برای درمان اختلال وسواسی جبری در کودکان، کودک نباید زیر 6 سال باشد.
نحوۀ مصرف سرترالین
اطلاعات نحوۀ مصرف که در ادامه آورده‌ایم مربوط به قرص خوراکی سرترالین است. احتمال دارد که تمام دوزها و شکل‌های دارو در این بخش درج نشده باشند. دوز مصرفی، شکل دارو و دفعات مصرف آن به عوامل زیر بستگی دارند:
- سن
- بیماری
- شدت بیماری
- سایر بیماری‌هایی که فرد به آن‌ها مبتلا است
- چگونگی واکنش بیمار به اولین دوز مصرفی
شکل‌ها و دوزها
ژنریک: سرترالین
- شکل: قرص خوراکی
- دوز (میزانِ قدرت): 25 میلی‌گرم؛ 50 میلی‌گرم؛ 100 میلی‌گرم.
- شکل: محلول خوراکی
- دوز: 20 میلی‌گرم در هر میلی‌لیتر
برند: زُلُفت
- شکل: قرص خوراکی
- دوز: 25 میلی‌گرم؛ 50 میلی‌گرم؛ 100 میلی‌گرم.
- شکل: محلول خوراکی
- دوز: 20 میلی‌گرم در هر 20 میلی‌لیتر
دوز برای اختلال افسردگی عمده
دوز بزرگسالان (18 تا 64 سال)
- دوز معمول برای شروع 50 میلی‌گرم در روز است.
- در صورت نیاز، پزشکتان به‌تدریج این دوز را هر هفته افزایش می‌دهد.
- حداکثر دوز مصرفی 200 میلی‌گرم در روز است.
دوز کودکان (0 تا 17 سال)
استفاده از این دارو برای درمان کودکانی که اختلال افسردگی عمده دارند مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. این دارو برای افرادی که زیر 18 سال سن دارند نباید استفاده شود.
دوز سالمندان (بالای 65 سال)
کلیۀ افراد سالمند شاید به‌اندازۀ گذشته عملکرد مطلوبی نداشته باشد. درنتیجه، بدن این افراد احتمالاً داروها را با سرعت کمتری پردازش می‌کند. بنابراین، میزانِ بیشتری از دارو برای مدت زمان بیشتری در بدن باقی می‌ماند. این باعث می‌شود تا احتمال بروز عوارض جانبی در سالمندان افزایش یابد. امکان دارد پزشکتان کار را با دوز کمتر یا برنامۀ تنظیم دوزِ متفاوتی آغاز کند. این کار می‌تواند به جلوگیری از تجمع بیش‌ازحد دارو در بدن بیمار کمک کند.
دوز برای اختلال وسواسی جبری
دوز بزرگسالان ( 18 تا 64 سال)
- دوز معمول برای شروع 50 میلی‌گرم در روز است.
- در صورت نیاز، پزشکتان به‌تدریج این دوز را هر هفته افزایش می‌دهد.
- حداکثر دوز مصرفی 200 میلی‌گرم در روز است.
دوز کودکان (0 تا 5 سال)
استفاده از این دارو برای درمان کودکانی که اختلال وسواسی جبری دارند مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. این دارو برای افرادی که زیر 6 سال سن دارند نباید استفاده شود.
دوز کودکان (6 تا 12 سال)
25 میلی‌گرم، یک‌مرتبه در روز
دوز کودکان (7 تا 17 سال)
50 میلی‌گرم، یک‌مرتبه در روز
دوز سالمندان (بالای 65 سال)
کلیۀ افراد سالمند شاید به‌اندازۀ گذشته عملکرد مطلوبی نداشته باشد. درنتیجه، بدن این افراد احتمالاً داروها را با سرعت کمتری پردازش می‌کند. بنابراین، میزانِ بیشتری از دارو برای مدت زمان بیشتری در بدن باقی می‌ماند. این باعث می‌شود تا احتمال بروز عوارض جانبی در سالمندان افزایش یابد. امکان دارد پزشکتان کار را با دوز کمتر یا برنامۀ تنظیم دوزِ متفاوتی آغاز کند. این کار می‌تواند به جلوگیری از تجمع بیش‌ازحد دارو در بدن بیمار کمک کند.
دوز برای اختلال پانیک
دوز بزرگسالان ( 18 تا 64 سال)
- دوز معمول برای شروع 25 میلی‌گرم در روز است. این دوز معمولاً بعد از یک هفته به 50 میلی‌گرم در روز افزایش می‌یابد.
- در صورت نیاز، پزشک به‌تدریج و به‌صورت هفتگی دوز را افزایش می‌دهد.
- حداکثر دوز مصرفی 200 میلی‌گرم در روز است.
دوز کودکان (0 تا 17 سال)
استفاده از این دارو برای درمان کودکانی که اختلال پانیک دارند مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. این دارو برای افرادی که زیر 18 سال سن دارند نباید استفاده شود.
دوز سالمندان (بالای 65 سال)
کلیۀ افراد سالمند شاید به‌اندازۀ گذشته عملکرد مطلوبی نداشته باشد. درنتیجه، بدن این افراد احتمالاً داروها را با سرعت کمتری پردازش می‌کند. بنابراین، میزانِ بیشتری از دارو برای مدت زمان بیشتری در بدن باقی می‌ماند. این باعث می‌شود تا احتمال بروز عوارض جانبی در سالمندان افزایش یابد. امکان دارد پزشکتان کار را با دوز کمتر یا برنامۀ تنظیم دوزِ متفاوتی آغاز کند. این کار می‌تواند به جلوگیری از تجمع بیش‌ازحد دارو در بدن بیمار کمک کند.
دوز برای اختلال استرس بعد از سانحه
دوز بزرگسالان (18 تا 64 سال)
- دوز معمول برای شروع 25 میلی‌گرم در روز است. این دوز معمولاً بعد از یک هفته به 50 میلی‌گرم در روز افزایش می‌یابد.
- در صورت نیاز، پزشک به‌تدریج و به‌صورت هفتگی دوز را افزایش می‌دهد.
- حداکثر دوز مصرفی 200 میلی‌گرم در روز است.
دوز کودکان (0 تا 17 سال)
استفاده از این دارو برای درمان کودکانی که اختلال استرس بعد از سانحه دارند مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. این دارو برای افرادی که زیر 18 سال سن دارند نباید استفاده شود.
دوز سالمندان (بالای 65 سال)
کلیۀ افراد سالمند شاید به‌اندازۀ گذشته عملکرد مطلوبی نداشته باشد. درنتیجه، بدن این افراد احتمالاً داروها را با سرعت کمتری پردازش می‌کند. بنابراین، میزانِ بیشتری از دارو برای مدت زمان بیشتری در بدن باقی می‌ماند. این باعث می‌شود تا احتمال بروز عوارض جانبی در سالمندان افزایش یابد. امکان دارد پزشکتان کار را با دوز کمتر یا برنامۀ تنظیم دوزِ متفاوتی آغاز کند. این کار می‌تواند به جلوگیری از تجمع بیش‌ازحد دارو در بدن بیمار کمک کند.
دوز برای اختلال اضطراب اجتماعی
دوز بزرگسالان (18 تا 64 سال)
- دوز معمول برای شروع 25 میلی‌گرم در روز است. این دوز معمولاً بعد از یک هفته به 50 میلی‌گرم در روز افزایش می‌یابد.
- در صورت نیاز، پزشک به‌تدریج و به‌صورت هفتگی دوز را افزایش می‌دهد.
- حداکثر دوز مصرفی 200 میلی‌گرم در روز است.
دوز کودکان (0 تا 17 سال)
استفاده از این دارو برای درمان کودکانی که اختلال اضطراب اجتماعی دارند مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. این دارو برای افرادی که زیر 18 سال سن دارند نباید استفاده شود.
دوز سالمندان (بالای 65 سال)
کلیۀ افراد سالمند شاید به‌اندازۀ گذشته عملکرد مطلوبی نداشته باشد. درنتیجه، بدن این افراد احتمالاً داروها را با سرعت کمتری پردازش می‌کند. بنابراین، میزانِ بیشتری از دارو برای مدت زمان بیشتری در بدن باقی می‌ماند. این باعث می‌شود تا احتمال بروز عوارض جانبی در سالمندان افزایش یابد. امکان دارد پزشکتان کار را با دوز کمتر یا برنامۀ تنظیم دوزِ متفاوتی آغاز کند. این کار می‌تواند به جلوگیری از تجمع بیش‌ازحد دارو در بدن بیمار کمک کند.
دوز برای اختلال ناخوشی پیشاقاعدگی
دوز بزرگسالان (18 تا 64 سال)
دوز معمول برای شروع 50 میلی‌گرم در روز است و در طول دورۀ قاعدگی ادامه می‌یابد.
دوز کودکان (0 تا 17 سال)
استفاده از این دارو برای درمان کودکانی که اختلال ناخوشی پیشاقاعدگی دارند مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. این دارو برای افرادی که زیر 18 سال سن دارند نباید استفاده شود.
دوز سالمندان (بالای 65 سال)
کلیۀ افراد سالمند شاید به‌اندازۀ گذشته عملکرد مطلوبی نداشته باشد. درنتیجه، بدن این افراد احتمالاً داروها را با سرعت کمتری پردازش می‌کند. بنابراین، میزانِ بیشتری از دارو برای مدت زمان بیشتری در بدن باقی می‌ماند. این باعث می‌شود تا احتمال بروز عوارض جانبی در سالمندان افزایش یابد. امکان دارد پزشکتان کار را با دوز کمتر یا برنامۀ تنظیم دوزِ متفاوتی آغاز کند. این کار می‌تواند به جلوگیری از تجمع بیش‌ازحد دارو در بدن بیمار کمک کند.
به‌منظور سلب مسئولیت: هدف ما فراهم کردن مرتبط‌ترین و جدیدترین اطلاعات برای خوانندگان است. بااین‌حال، ازآنجایی‌که اثرگذاری داروها در هر فردی متفاوت هستند، ما نمی‌توانیم ضمانت دهیم که این فهرست تمام دوزهای احتمالی را در برمی‌گیرد. این اطلاعات جایگزینی برای توصیۀ پزشک نیستند. همیشه دربارۀ دوزِ مصرفی مناسب خود با پزشک یا داروسازتان مشورت کنید.
طبق دستورالعمل مصرف کنید
قرص سرترالین برای درمان‌های درازمدت استفاده می‌شود. اگر این دارو را طبق دستور پزشک مصرف نکنید، خطرات جدی‌ای را تجربه خواهید کرد.
اگر مصرف دارو را به‌طور ناگهانی متوقف کرده یا اصلاً آن را مصرف نکنید: افسردگی‌تان بهبود نمی‌یابد؛ شاید وخیم‌تر هم بشود. قبل از مشورت کردن با پزشکتان مصرف دارو را متوقف نکنید. توقف زودهنگام مصرف دارو ممکن است مسبب علائم جدی شود؛ ازجمله:
- اضطراب، زودرنجی، خوشی یا ناراحتی بیش‌ازحد، بی‌قراری و تغییرات در عادت‌های خوابی
- سردرد، تعریق، حالت تهوع و سرگیجه
- حس‌های شبیه به شوک برقی، لرزش و گیجی
اگر دوزی را مصرف نکرده یا دارو را طبق برنامه مصرف نکنید: ممکن است دارو به‌طور مطلوب عمل نکند یا امکان دارد کاملاً اثرگذاری خود را از دست بدهد. برای اینکه این دارو خوب عمل کند، باید مقدار مشخصی از آن همیشه در بدنتان حضور داشته باشد.
اگر بیش‌ازحد مصرف کنید: ممکن است سطوح خطرناکی از دارو در بدن جمع شود. علائم اُوِردوز سرترالین عبارت‌اند از:
- احساس خستگی
- استفراغ کردن
- ضربان قلب سریع
- حالت تهوع
- سرگیجه
- تشویش
- لرزش
اگر فکر می‌کنید بیش‌ازحد این دارو را مصرف کرده‌اید، با پزشکتان یا مرکز کنترل سموم تماس بگیرید. اگر علائمتان شدید هستند، با 115 تماس گرفته یا سریعاً خود را به فوریت‌های پزشکی برسانید.
اگر یادتان رفته که یک دوز را مصرف کنید: به‌محض اینکه یادتان افتاد، دوز را مصرف کنید. اما اگر زمانی به یادتان افتاد که تنها چند ساعت با دوز بعدی فاصله است، همان دوز بعدی را مصرف کنید. هیچ‌وقت برای جبران، دو دوز را هم‌زمان مصرف نکنید. چنین کاری می‌تواند عوارض جانبی خطرناک داشته باشد.
چگونه بفهمیم که دارو عملکرد مناسبی دارد: اگر علائم افسردگی کاهش یافته یا کمتر رخ می‌دهند، می‌توان گفت که دارو عملکرد خوبی داشته است. این اثرگذاری ممکن است تا 4 هفته به طول بیانجامد. وقتی بهبود علائم را متوجه شدید، مصرف دارو را متوقف نکنید. تا زمانی که پزشک تشخیص دهد به مصرف دارو ادامه بدهید.
ملاحظات مهم برای مصرف سرترالین – عوارض قطع سرترالین
اگر پزشک برایتان قرص سرترالین را تجویز کرده است، ملاحظات زیر را در نظر داشته باشید.
موارد کلی
- می‌توانید این دارو را با یا بدون غذا میل کنید.
- می‌توانید قرص را برش زده یا خرد کنید.
- تمام داروخانه‌ها این دارو را به‌طور آماده نگهداری نمی‌کنند. برای تجدید نسخه، حتماً زودتر با داروخانه تماس بگیرید.
نگهداری
- این دارو را در دمای اتاق بین 15 و 30 درجۀ سانتی‌گراد و به دور از نور نگهداری کنید.
- این دارو را در نقاط مرطوب یا خیس مانند حمام نگهداری نکنید.
- درب بطری دارو را محکم و سفت ببندید.
تجدید نسخه
نسخۀ این دارو قابل‌تجدید است. برای تجدید نسخه نیازی به نسخۀ جدید پزشک ندارید. پزشک تعداد دفعات تجدید نسخه را بر روی نسخه می‌نویسد.
مسافرت
همیشه هنگام سفر داروهایتان را همراه خود داشته باشید.
- هنگام پرواز با هواپیما، هرگز دارو را داخل چمدان نگذارید؛ دارو را داخل کیفِ همراهتان نگهداری کنید.
- نگرانِ دستگاه‌های پرتوایکس فرودگاه نباشید؛ به دارو آسیبی نمی‌رسانند.
- ممکن است نیاز باشد تا برچسب داروخانه را به کارکنان فرودگاه نشان دهید. همیشه جعبۀ اولیۀ دارو که دارای برچسب داروخانه است را همراه داشته باشید.
- این دارو را داخل داشبورد ماشین نذاشته یا در داخل ماشین رها نکنید. از انجام این کار به‌خصوص وقتی هوا بسیار گرم یا بسیار سرد است خودداری کنید.
نظارت بالینی
پزشک برای بررسی برخی مشکلات سلامتی شما را زیر نظر خواهد گرفت. این کار به این منظور انجام می‌شود که از امنیت شما هنگام مصرف دارو اطمینان حاصل گردد. پزشک موارد زیر را بررسی خواهد کرد:
- وضعیت سلامتی روان و علائم افسردگی – پزشکتان علائم افسردگی را تحت نظر می‌گیرد تا مطمئن شود که دارو عملکرد مناسبی دارد و شما با افکار خودکشی مواجه نیستید. پزشک در چند ماهِ اولِ مصرف دارو یا هنگام تغییر دادن دوز مصرفی، با دقت شما را تحت نظر می‌گیرد.
- سطوح سدیم – ممکن است پزشک میزانِ سدیم موجود در بدنتان را بررسی کند. امکان دارد پزشک این کار را زمانی انجام دهد که تازه مصرف دارو را شروع کرده‌اید، و همچنین در مواقع دیگری که دارو را مصرف می‌کنید.
- فشار چشم – ممکن است پزشک به‌طور منظم فشار چشم‌هایتان را در حین مصرف دارو بررسی کند. پزشک زمانی این کار را انجام خواهد داد که متوجه شود فشار چشمتان افزایش یافته یا در خطر بروز انواع آب‌سیاه هستید.
- سطوح کلسترول – این دارو می‌تواند کلسترول را افزایش دهد. پزشک سطوح کلسترول شما را بررسی خواهد کرد تا مطمئن شود که کلسترول در حال افزایش نیست.
- عملکرد کبد – پزشک عملکرد کبدتان را در حین مصرف این دارو بررسی خواهد کرد. اگر کبدتان عملکرد خوبی نداشته باشد، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد که دوز مصرفی دارو را کاهش دهد.
بیمه
بسیاری از شرکت‌های بیمه برای پرداختِ هزینۀ این دارو از پیش به مجوز نیاز دارند؛ یعنی قبل از اینکه بتوانید هزینۀ دارو را از شرکت بیمه دریافت کنید، باید پزشکتان ابتدا تأییدیۀ شرکت بیمه را برای پرداخت هزینۀ دارو دریافت کند.
آیا جایگزینی وجود دارد؟
داروهایی دیگری وجود دارند که می‌توانید برای درمان بیماری خود از آن‌ها استفاده کنید. برخی از این داروها ممکن است اثرگذاری بهتری داشته باشند. برای انتخاب بهترین گزینۀ درمانی، با پزشکتان مشورت کنید.
به‌منظور سلب مسئولیت: ما تمام تلاشمان را به کار گرفتیم که همۀ اطلاعات درج‌شده در این مطلب صحیح و درست، جامع و بروزرسانی‌شده باشند. بااین‌حال، این مقاله نباید به‌عنوان جایگزینی برای دانش و تخصصِ پزشکان در نظر گرفته شود. قبل از مصرف هرگونه دارویی، باید ابتدا با پزشک یا متخصص سلامتی مشورت کنید. ممکن است اطلاعات داروییِ درج‌شده در این مطلب دچار تغییر شوند و تمام مصارف، دستورالعمل‌ها، ملاحظات، هشدارها، تداخلات دارویی، واکنش‌های آلرژیک، یا اثرات منفیِ دارو را شامل نمی‌شوند. فقدانِ هشدار یا سایر اطلاعات برای یک داروی مشخص به این معنا نیست که داروی مورد نظر بی‌خطر، مؤثر یا برای تمام بیماران و مصارف مناسب است.
منبع:
- Zoloft (sertraline hydrochloride) tablets, for oral use; Zoloft (sertraline hydrochloride) oral solution. (2016, December)
fda.gov/drugsatfda_docs/label/2016/019839S74S86S87_20990S35S44S45lbl.pdf