هالوکس والگوس رایج ترین انحراف انگشتان پا و جلوی پا است. ۲۳ درصد از افراد ۱۸ تا ۶۵ سال و بیش از ۳۵٪از افراد بالای ۶۵ سال دچار هالوکس والگوس هستند. به خاطر شکل قابل توجه به انحراف شست یا گانگلیون منسوب است.
در اینجا انگشت شست از ترازش خارج میشود و در جهت بیرون لبه ی پا قرار می‌گیرد. به خاطر هالوکس والگوس که اغلب دردناک و ملتهب است برجستگی کف پا که ملتهب است مفصل کف پایی معمولا متورم میشود و به کفش فشار وارد میکند. در انحراف شست پا معمولا در ارتباط با کف پای صاف ابتدا شست به سمت لبه ی بیرونی پا منحرف میشود.
بنابراین تاندون شست پا در بیماری هالوکس والگوس دیگر موازی با شست پا کشیده نمی‌شود و در مفصل کف پایی صاف می ایستد. در عوض انحراف از تراز نرمال انگشت شست بیشتر میشود. این امر معمولا باعث بیرون زدگی دردناک و ملتهب در مفصل کف پایی میشود. این پدیده توپ برآمده ی انگشت شست است که همیشه همراه با هالوکس والگوس است.
- کاهش درد هالوکس والگوس
- کاهش یا اصلاح انحراف هالوکس
- بهتر شدن عملکرد شست پا و مفصل آن
به گفته ی دکتر غلامرضا نادری فوق تخصص ارتوپد چندین درمان برای انحراف شست پا بسته به میزان و شدت عارضه وجود دارد. جراح ارتوپد با درنظر گرفتن همه ی شرایط دیگر از قبیل میزان انحراف شست پا ، چند اختلالی های موجود و شرایط شخصی بیمار تصمیم می‌گیرد که برای هر یک چه درمانی مناسب است. البته پیشگیری بهترین درمان است.
درمان سنتی انحراف شست پا
- جدا کننده انگشت پا
- روش ارتوپدی برای انحراف شست پا
- فیزیوتراپی و ژیمناستیک پا
- کفی کفش با پشتیبان
- داروی مسکن مثل ایبوپروفن
چه زمانی نیاز به جراحی هالوکس والگوس داریم؟
- درد شدید پا که باعث محدودیت در حرکت شود
- سوزش مزمن گوشت زیر پنجه پا
- انگشت شست در جهت انگشت کوچک پا باشد
- افزایش خشکی انگشت شست در انحراف
- درمان سنتی و آتل دیگر پیشرفتی حاصل نکنند
در هالوکس والگوس پیشرفته که هر قدم باعث درد میشود، درد بیمار تنها با جراحی تسکین داده میشود. در بیماران بزرگسال تنها با تمرینات فیزیوتراپی و آتل می توان پیشرفت بیماری را به تعویق بیندازیم. در همین رابطه صاف کردن انحراف شست، تنها گزینه راحت برای درمان درد هالوکس والگوس و جلوگیری از مشکلات مفصل کف پا است. قبل از انتخاب روش جراحی به سوالات زیرباید پرداخته شود:
- هالوکس والگوس دقیقا تا چه حد از آناتومی نرمال پا منحرف شده است؟
- کدام روش جراحی تا حد زیادی برای بازگرداندن آناتومی استاندارد انگشت شست مناسب است؟
- آیا برگشتن به شرایط عادی پس از هالوکس والگوس قابل پیش بینی است؟
- التهاب مفصل در کف پا چقدر پیشرفته است؟
متخصص ارتوپد باید با بیمار در مورد اینکه کدام روش جراحی برای درمان او مناسب است، صحبت کند. هرچند تقریبا همه ی روش ها برای جراحی هالوکس والگوس از یک قانون ثابت پیروی می‌کنند. طرز کار بافت نرم پوشش تاندون ها و مفصل را اصلاح میکند تا به انگشت شست این امکان را دهد که صاف شود. جراحی استخوان انگشت شست (جراحی استخوان) معمولا دوباره انگشت را صاف میکند.
جلوگیری از هالوکس والگوس
- هرروز کفش پاشنه بلند نپوشید
- اندازه پاشنه را عوض کنید
- هرچند وقت یکبار پابرهنه قدم بزنید
- تمرینات پا را انجام دهید و ماهیچه های پا را تقویت کنید
چگونه باید هالوکس والگوس را تشخیص داد؟
- قرمز شدن و شکل توپی بزرگ شده در مفصل کف پایی
- انعطاف پذیری زیاد در انگشت شست محدود به میزان سفت بودن است
- انگشت شست به یک طرف منحرف میشود
- انگشت شست روی محورش چرخیده است
- قرمزی و پینه ی زیر توپ انگشت شست -نصف انگشت پشت پا
هالوکس والگوس چگونه بوجود می آید؟
علت هالوکس والگوس ابتلا به هالوکس والگوس ناشناخته است. اما در اکثر مواقع این مشکل بصورت ژنتیکی منتقل شده و یا بر اثر کفش نامناسب بوجود می آید. با وجود هالوکس والگوس کشیدگی تاندون باعث میشود انگشت شست بیرون از مفصل کف پایی به طرف داخل و به سمت دیگر انگشتان بچرخد درست مثل یک کمان که توسط زه کمان خم میشود.
چه درمان هایی در مراحل اولیه هالوکس والگوس موثر است؟
بستن آتل می تواند شست پای کج را صاف کند.اگر در مراحل اولیه این انحراف شناسایی شود , پزشک ارتوپد می تواند با روش های سنتی انحراف را درمان کند. در درجه اول هرروزکفش بدون پاشنه با فضای زیاد برای انگشتان پا بپوشید.
برای هالوکس والگوس هایی که خفیف هستند برای تکیه گاه قوس جلویی کف پا و جلوگیری از پیشرفت کف پای صاف ، درمان همان کفی هالوکس والگوس است. در مراحل اولیه پزشک ممکن است راهکارهای زیر را نیز ارائه دهد:
- جداکننده انگشت پا
- بالشتک انگشت پا
- کفی با پشتیبان
- غلطک توپ
- کمربند اورتوپدی
همچنین آتل های هالوکس والگوس وجود دارند که فشار را از انگشت شست به سمت انگشتان مجاور کم میکند. کفش های هالوکس والگوس پاشنه های تختی دارند . این کفش ها در نقطه جلوی پا عریض هستند و انعطاف پذیری زیادی را به انگشتان پا میدهد.
تمرینات هالوکس والگوس و پا برهنه راه رفتن می‌تواند باعث افزایش انحراف هالوکس والگوس در مراحل اولیه شود. اصولا به حرکت درآوردن و استراحت دادن به پا و ماهیچه های شست قوس جلوی پا را تقویت و صاف میکند. شکل طبیعی پا از لحاظ اسکلتی صاف و ایستاده نیست. ماهیچه های ورزیده و فعال از دوران بلوغ برای شکل گیری و همترازی کف پای منعطف ضروری هستند. و فقط کف پاهای سالم می‌تواند از پیشرفت بیماری هالوکس والگوس جلوگیری کنند.
مراقبت مداوم پوستی از نقاط فشار در درمان هالوکس والگوس اهمیت دارد. ورم و در نتیجه حساسیت داخل کفش منجر به این میشود که این بیماری دردناک باشد. بنابراین مقیاس مراقبت از پوست شل برای درمان سنتی درد هالوکس والگوس اهمیت دارد. کفی کفش از مفصل کف پا محافظت میکند.
محافظت از کفی کفش به معنی تسکین هالوکس والگوس درد آور است. کفش های مخصوص هالوکس والگوس فضای بیشتری را برای پینه شست پا به وجود می آورند و می‌توانند حساسیت را به حداقل برسانند و در نتیجه ورم، التهاب و درد انحراف شست را کاهش دهند.
کفی کفش برای بیماری هالوکس والگوس قوس جلویی کف پا را پشتیبانی میکند. به علاوه مکانیک زیستی انگشتان پا استاندارد است. با اینکه این کفی ها راحت هستند در طولانی مدت انحراف را از بین نمیبرند.