درمان گیاهی تیک عصبی
اغلب اختلالات تیک عصبی با گذشت زمان برطرف می‌شوند. اما افرادی که در اثر تیک‌های عصبی، مخصوصاً سندرم توره، ناراحتی و استرس زیادی را تحمل می‌کنند، می‌توانند با استفاده از تراپی، مصرف دارو و اعمال تغییرات کوچک در سبک زندگی، وضعیت خود را به‌طور چشمگیری بهبود دهند. در این مقاله به بررسی این موضوع و روش‌های درمان تیک عصبی می‌پردازیم.
اگرچه زمانی تصور می‌شد که تیک‌های عصبی بسیار نادر هستند، اما مطالعات اخیر نشان می‌دهند که تا 20 درصد از کودکان و 1 درصد از بزرگسالان درگیر تیک‌های عصبی می‌باشند. علیرغم این آمار و ارقام، هنوز رهنمودهای پزشکی مشخصی برای درمان این مشکل وجود ندارد و در اغلب موارد پزشکان بر اساس دانش و تجربۀ خود برنامۀ درمانی بیمار را تنظیم می‌کنند.
البته در اکثر موارد پزشکان رویکرد «صبر و مشاهده» را در نظر می‌گیرند. تیک‌های عصبی معمولاً به شکل دوره‌ای بوده و با فاصلۀ دو هفته بروز و فروکش می‌کنند. اغلب تیک‌ها بعد از چندین دوره به‌طور خودبهخود برطرف می‌شوند؛ یعنی نیازی به برنامه درمانی خاصی ندارند. حتی اگر تیک عصبی خودبهخود رفع نشود، برخی از افراد تصمیم می‌گیرند که به دنبال درمان آن نروند. اگر تیک شدید نبوده یا باعث خجالت‌زدگی نشود، اغلب افراد با آن کنار می‌آیند و دنبال کردن روش‌های درمانی را در نظر نمی‌گیرند.
اگر درمان تیک عصبی از نظر پزشک و فرد ضروری باشد، گزینه‌های زیر در دسترس هستند:
درمان تیک عصبی با تراپی
نوعی از تراپی که برای درمان تیک عصبی مورد استفاده قرار می‌گیرد، تراپی وارونه‌سازی عادت (HRT) نام دارد. در این رویکرد، فرد یاد می‌گیرد تا عامل تحریک تیک را شناسایی کند که در اغلب موارد حس تنش یا فشار روانی است. وقتی بیمار بتواند به درستی محرک را تشخیص دهد، می‌تواند یاد بگیرد که از طریق رفتار جایگزین، چگونه به آن واکنش نشان دهد. این کار باعث کاهش تنش شده و همچنین از بروز تیک عصبی جلوگیری می‌کند.
در روش HRT همچنین به بیمار آموزش داده میشود که عوامل استرس‌زا که می‌توانند تیک‌های عصبی را تشدید کنند را شناسایی کند. سپس فرد سازوکارها یا راهبردهای مقابله با این عوامل را یاد خواهد گرفت. وارونه‌سازی عادت روش بسیاری موثری برای درمان تیک عصبی در کودکان و بزرگسالان است. چندین مطالعه علمی نشان داده‌اند که بعد از انجام 6 هفته HRT تیک‌های عصبی به میزان 17 تا 50 درصد کاهش داشته‌اند.
درمان تیک عصبی با تغییرات غذایی
پژوهش‌هایی که به بررسی ارتباط میان مواد غذایی و اختلالات تیک پرداخته‌اند بسیار محدود بوده و ابتدایی هستند. اغلب پزشکان برای درمان تیک عصبی تنها به سراغ مواد غذایی نمی‌روند. بااین‌حال، مصرف برخی از غذاها و همچنین اجتناب از برخی خوراکی‌ها ممکن است اثر مثبتی در مدیریت تیک داشته باشد.
اسیدهای چرب امگا 3: برخی مطالعات کوچک نشان می‌دهند که مصرف امگا 3 برای درمان تیک عصبی در کودکان و بزرگسالان مفید می‌باشد. یک مطالعه در سال 2012 که نتایج آن در مجله Pediatrics منتشر شده نشان می‌دهد که اگرچه مصرف امگا 3 به‌طور چشمگیری باعث بهبودی تیک‌های عصبی نمی‌شود، اما به مشکلات مرتبط با تیک عصبی کمک می‌کند؛ یعنی استرس روانی یا علائم دیگر مرتبط با اختلال تیک را کاهش می‌دهد. بعلاوه، تا 50 درصد از کودکان مبتلا به تیک عصبی به اختلال کم توجهی-بیش فعالی نیز دچارند که امگا 3 برای بهبود این اختلال نیز مفید می‌باشد.
منیزیم و ویتامین ب 6: مطالعه‌ای کوچک که نتایج آن در سال 2008 در مجله Medicina Clinica منتشر شده است نشان می‌دهد که مصرف مکمل‌های منیزیم و ویتامین ب 6 برای کودکان مبتلا به سندرم توره مفید می‌باشد. البته نتایج این مطالعه با توجه به کوچک بودن مقیاس آن و فقدان گروه کنترل، سوال‌برانگیز هستند. بااین‌حال، مصرف بیشتر منیزیم و ویتامین ب 6 احتمالاً اثر منفی‌ای بر سلامت ندارد و ممکن است به بهبود اختلالات تیک در کودکان یا بزرگسالان کمک کند. غذاهای سرشار از منیزیم و ویتامین ب 6 عبارت‌اند از سبزی‌های برگدار سبزرنگ، حبوبات، غلات درسته، میوه‌ها، ماهی‌ها و مغزهای خوراکی. قبل از افزودن هرگونه مکمل غذایی به رژیم خود، با پزشکتان مشورت کنید.
اجتناب از مصرف کافئین، شکر و نوشابه: نتایج یک مطالعه کوچک نشان می‌دهد که برخی از مواد غذایی می‌توانند علائم اختلالات تیک را تحت تاثیر قرار دهند. محققین یافته‌اند که ارتباطی بین افزایش دفعات بروز تیک‌های عصبی و افزایش مصرف نوشابه، قهوه، چای سیاه، مواد نگهدارنده، شکر تصفیه‌شده و شیرین‌کننده‌های مصنوعی وجود دارد که این ارتباط احتمالاً از تاثیر این مواد غذایی بر سطح دوپامین در مغز نشئت می‌گیرد.
درمان تیک عصبی با تغییرات در سبک زندگی
در موارد خفیف، تمرینات آرامبخش می‌توانند به درمان تیک عصبی در کودکان و بزرگسالان کمک کنند، چراکه این تمرینات برای کاهش استرس مفید هستند. برخی از این تمرین‌ها عبارت‌اند از تنفس عمیق، تصویرسازی ذهنی و آرامش بخشیدن به عضلات. اگرچه این تکنیک‌ها نسبت به رفتاردرمانی اثرگذاری کمتری دارند، اما می‌توانند به بهبود اختلال تیک و کنترل علائم کمک کنند.
ورزش نیز می‌تواند برای تسکین استرس مفید باشد و انرژی مازاد را تخلیه کرده و به فرد کمک کند تا بدون تجربۀ عوارض جانبی منفی، کنترل بهتری بر بدن و ذهن خود داشته باشد.
درمان با دارو
اگر روش‌های طبیعی برای درمان تیک عصبی جوابگو نباشند، فرد می‌تواند با مشورت پزشک به سراغ مصرف دارو برود. برخی از داروها برای درمان اختلالات تیک مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما معمولاً به‌عنوان اولین گزینۀ درمانی در نظر گرفته نمی‌شوند. درواقع دارو تنها زمانی توسط پزشک تجویز میشود که اختلال تیک در عملکرد فرد تداخل ایجاد کرده باشد و روش‌های غیردارویی موثر واقع نشده باشند. اختلالات تیک همانند سایر بیماری‌ها باید زیر نظر پزشک درمان شوند و بیماران باید از مصرف خودسر داروها خودداری کنند.