آبسه لثه چه علائمی دارد؟
آبسه کیسهای چرکی است که میتواند در بسیاری از نقاط بدن ازجمله داخل دهان بروز کند. آبسه دندان گاهی اوقات نواحی اطراف دندان را نیز تحت تاثیر قرار میدهد و همچنین در مواردی در داخل لثه شکل میگیرد که به آن آبسه لثه میگویند.
آبسه لثه دردناک است و میتواند به بروز مشکلات جدی بینجامد. در صورت بروز این نوع آبسه بسیار مهم است که نشانههای آن را سریعاً شناسایی کرده و برای درمان به دندانپزشک مراجعه کنید.
دلایل آبسه لثه
آبسه لثه زمانی رخ میدهد که باکتریهای درون دهان باعث بروز عفونت در فضای میان دندانها و لثه میشوند. آبسه لثه در برخی موارد از بیماری پیوره (periodontitis) نشئت میگیرد که خود ناشی از فقدان بهداشت دهانی مناسب است.
پیوره نوعی عارضه التهابیِ لثه است و زمانی رخ میدهد که پلاک در زیر لثهها جمع میشود. پلاک لایهای چسبناک و بدون رنگ از باکتریها است. در صورتی که پلاک از طریق مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور منظم از دندانها جدا نشود، احتمال بروز عفونت در بافتهای اطراف دندان افزایش مییابد. این شرایط به بروز آبسه میانجامد.
وجود کیسه لثهای عمیق نیز میتواند باعث بروز آبسه لثه شود. کیسه لثهای فضایی است که در اثر بیماری لثه در اطراف دندانها به وجود میآید و باکتریها میتوانند در این فضا جمع شده و به حیات خود ادامه دهند. اگر غذا و پلاک در این فضا قرار بگیرد، باکتری میتواند از آنها تغذیه کند.
سیستم ایمنی ضعیف نیز میتواند در بروز آبسه لثه نقش داشته باشد، چراکه ضعف سیستم ایمنی بدن باعث میشود تا بدن نتواند با عفونتها مبارزه کند. عواملی که میتوانند تواناییهای دفاعی بدن را تضعیف کنند عبارتاند از خستگی، استرس یا ابتلا به بیماریهای مزمن.
علائم آبسه لثه
برخی از بیماریهای دهان و لثه ممکن است نشانهای نداشته باشند و در مراحل اولیه با علائم خفیف ظاهر شوند. اما آبسه لثه علائم مشخصی دارد که کاملاً مشهود هستند.
آبسه لثه میتواند با درد شدید و مداوم همراه باشد. همچنین اگر دهانتان را باز کرده و محل آبسه را مشاهده کنید، ممکن است متوجه ورم و قرمزی لثه شوید. سایر نشانههای آبسه دندان عبارتاند از:
- حساسیت به حرارت یا غذاها و نوشیدنیهای سرد
- درد هنگام جویدن
- شل شدن دندان
- مزه بد دهان (ناشی از ترشح چرک)
- ترشح چرک
- تب
تشخیص آبسه لثه
اگر درد لثه، حساسیت یا مزه چرک در دهانتان دارید، این علائم را پشت گوش نیندازید و حتماً در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید. ممکن است دندانپزشک با توجه به علائمی که دارید آبسه لثه یا مشکل دیگری را در شما تشخیص دهد.
دندانپزشک ممکن است لثههای شما را بررسی کند و به دنبال نشانههای عفونت در دهان بگردد که عبارتاند از درد، ورم و قرمزی. علاوه بر معاینۀ مشاهدهای، امکان دارد پزشک انجام آزمایش پرتو ایکس را برای بررسی بیماری لثه یا عفونت دندان تجویز کند. تصویر آزمایش پرتو ایکس به ارزیابی از دست رفتن استخوان در اثر عفونت نیز کمک خواهد کرد.
علائم آبسه لثه ممکن است با گذشت زمان کمی بهتر شوند، اما حتی اگر آبسه پاره شود و خشک گردد، همچنان باید برای درمان عفونت به دندانپزشک مراجعه کنید.
درمان آبسه لثه
به یاد داشته باشید که آبسه لثه به خودی خود درمان نمیشود. برای شروع روند درمان مهم است که به دندانپزشک مراجعه کنید.
درمان آبسه لثه تخلیۀ آبسه و حذف کردن ذرات موجود در کیسه لثه را شامل میشود. دندانپزشک همچنین ممکن است انجام فرآیند پاکسازی عمیق را توصیه کند که اسکیلینگ و روت پلنینگ نام دارد. این فرآیند پلاک و تارتار موجود بر روی خط لثه و زیر آن را حذف میکند.
تخلیه آبسه برای حذف عفونت و پیشگیری از مشکلات احتمالی ضروری میباشد. برای تخلیه آبسه باید دندانپزشک آبسه را برش بزند. دندانپزشک ممکن است قبل از انجام اینکار از ژل بیحسکننده استفاده کند.
پزشک میتواند از پرتو ایکس برای ارزیابی از دست رفتگی استخوان ناشی از آبسه لثه استفاده کند. با توجه به شدت از دست رفتگی استخوان، دندانپزشک ممکن است کشیدن دندان مورد نظر را به عنوان بهترین گزینۀ درمانی انتخاب کند. همچنین امکان دارد که دندانپزشک برای بازسازی استخوان از دست رفته یا بافت لثه از دست رفته اقدام کند.
آبسه لثه گاهی اوقات میتواند به پالپ یا مغز دندان آسیب برساند. پالپ دندان حاوی رگهای خونی، اعصاب و بافت همبند است. اگر پالپ تحت تاثیر قرار بگیرد، ممکن است به عمل روت کانال برای خارج کردن ناحیۀ آسیبدیدۀ دندان نیاز داشته باشید.
دارو
علاوه بر این عملها برای درمان و حذف عفونت، دندانپزشک ممکن است داروهای آنتیبیوتیک را برای بیمار تجویز کند. اگر دندانپزشک نتواند به طور کامل آبسه را تخلیه کند، مصرف آنتیبیوتیک میتواند برای کاهش ورم مفید واقع شود. آنتیبیوتیک همچنین میتواند از بروز دوبارۀ عفونت جلوگیری کرده و از گسترش آن به سایر نواحی بدن پیشگیری کند. اگر درد دارید، دندانپزشک میتواند مسکن برایتان تجویز کند.
هیچ روشی برای درمان آبسه لثه در خانه وجود ندارد. برای کاهش درد و حساسیت تا زمان مراجعه به دندانپزشک میتوانید دهانتان را با محلول آب گرم و نمک بشویید یا از داروهای بدون نسخه نظیر ایبوپروفن برای کاهش التهاب استفاده کنید.
عوارض آبسه لثه
از آبسه لثه غافل نشوید. عدم درمان این مشکل میتواند به گسترش عفونت به اعماق بافت لثه و درگیر کردن نواحی اطراف دندانها و استخوانها بینجامد. این شرایط میتواند درد و ورم را افزایش داده و باعث شود که عفونت به سایر نقاط صورت و بدن منتقل شود.
در موارد نادر، عفونت لثه میتواند به جریان خون راه پیدا کرده و باعث بروز مشکلی بسیار خطرناک و کشنده به نام سپتیسمی شود که با علائم زیر همراه است:
- دمای بالای بدن (38 درجه سانتیگراد یا 101 درجه فارنهایت)
- دشواری در تنفس
- درد شکم
- ضربان قلب بالا
پیشگیری از آبسه لثه
رعایت بهداشت دهان برای پیشگیری از آبسه لثه بسیار مهم است که مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم را شامل میشود. روزانه دو یا سه مرتبه دندانهایتان را مسواک بزنید (مخصوصاً بعد از وعدههای غذایی). اینکار میزان پلاک جمعشده بر روی دندانها و زیر خط لثه را کاهش میدهد. همچنین کشیدن نخ دندان روزی حداقل یکبار به حذف غذا و پلاک گیر کرده در لثهها کمک میکند.
همچنین برای پاکسازی دندانها بهطور منظم نزد دندانپزشک بروید. هر شش ماه یکبار دندانهای خود را به طور حرفهای (نزد دندانپزشک) تمیز کنید. دندانپزشک میتواند وضعیت سلامت دندانها و لثهها را بررسی کرده و مشکلات مرتبط با آنها را در مراحل اولیه تشخیص داده و از بروز بیماری و عفونت جلوگیری کند.