درمان استفراغ با روشهای ساده و موثر
مغز شما – و نه معدهتان – به بدن میگوید که چه زمانی استفراغ کند. استفراغ معمولا روشی است که بدن از طریق آن سعی میکند ماده آلوده موجود را پاکسازی کند. همچنین ممکن است تنها حالت تهوع داشته باشید و استفراغ نکنید. اگرچه در برخی موارد حالت تهوع بعد از استفراغ کردن برطرف میگردد. چه استفراغ شما ناشی از بیماری حرکت، ویروس یا مصرف الکل باشد، اغلب روشهای درمان استفراغ جهانی هستند و میتوانید از آنها استفاده کنید.
نفس عمیق بکشید
از طریق بینی نفس عمیق بکشید تا هوا به دورن ریهها راه یابد. هنگام نفس کشیدن باید شکمتان بزرگ شود. بازدم را بهصورت آهسته از طریق دهان یا بینی انجام دهید و بعد از هر بار نفس کشیدن شکم را استراحت دهید. اینکار را چندین مرتبه تکرار کنید.
تحقیقات نشان دادهاند که تنفس عمیق و کنترلشده از دیافراگم باعث فعال شدن سیستم عصبی پاراسیمپاتتیک میشود. این کمک میکند تا واکنش بیولوژیکیای که باعث بروز بیماری حرکت میشود، تحت کنترل باشد. تنفس عمیق همچنین به تسکین اضطرابی که ممکن است هنگام مریضی تجربه کنید کمک میکند.
کرکرهای ساده بخورید
کرکرها یا تردکهای خشک نظیر سالتین برای درمان تهوع حاملگی مفید هستند. تصور میشود که این خوراکیها به جذب اسیدهای معده کمک میکنند. برای تسکین تهوع حاملگی، سعی کنید چند عدد کرکر را 15 دقیقه قبل از خارج شدن از تختخواب میل کنید تا معدهتان آرامتر شود. سایر غذاهای ساده نظیر نان تست خشک یا برنج سفید نیز برای بهبودی ویروس معده مفید هستند.
فشردن مچ دست
پزشکی فشاری یک روش درمانی در طب سنتی چین است. در این روش برای تسکین علائم، از فشار برای تحریک کردن نقاط خاصی از بدن استفاده میشود. فشردن نقطه P-6، که نقطهای در کفِ ساعد و در نزدیکی مچ دست است، ممکن است به تسکین حالت تهوع و درمان استفراغ کمک کند.
اقدامات لازم برای فشردن این نقطه:
- سه انگشت را بر روی مچ دست بگذارید.
- انگشت شست را زیر انگشت اشاره قرار دهید.
- این نقطه را با یک حرکت دایرهای و ثابت به مدت دو تا سه دقیقه بمالید.
- این کار را بر روی مچ دیگر تکرار کنید.
مایعات بیشتری بخورید
اگر مکررا استفراغ میکنید، بسیار مهم است که برای جلوگیری از کمبود آب بدن (دهیدراته) مایعات زیادی مصرف کنید، حتی اگر مقداری از مایعات را بالا آورید. مایعات را به آرامی بخورید. مصرف بیش از حد مایعات، وقتی معدهتان ناراحت است، میتواند باعث افزایش دفعات استفراغ گردد.
مایعاتی که به تامین آب بدن کمک کرده و حالت تهوع را تسکین میدهند عبارتند از:
- نوشابه گازدار زنجبیلی
- چای نعناع
- لیموناد
- آب
همچنین میتوانید چیپسهای یخی بمکید تا آب بدنتان تامین شود.
زنجبیل، رازیانه یا میخک
زنجبیل
هنگام بروز حالت تهوع، یک فنجان چای زنجبیل گرم را میل کنید. همچنین میتوانید به آرامی یک تکۀ کوچک از ریشه زنجبیل تازه یا زنجبیل آبنباتی را میل کنید. براساس مطالعهای که در سال 2016 انجام شده است، زنجبیل گزینهای بیخطر و موثر برای پیشگیری از حالت تهوع و درمان استفراغ در زنان باردار و افرادی است که تحت شیمیدرمانی هستند.
همچنین میتوانید چای زنجبیل تازه تهیه کنید: یک قاشق چایخوری ریشه زنجبیل تازه و رنده شده را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید. اجازه دهید 10 دقیقه دم بکشد، سپس از صافی رد کرده و میل کنید.
رازیانه
تصور میشود که دانههای رازیانه به تسکین دستگاه گوارش کمک میکنند. اما مطالعات علمی کافی بر روی رازیانه انجام نشدهاند. با این حال، روایتها نشان میدهند که چای رازیانه ممکن است برای تسکین حالت تهوع موثر باشد.
طرز تهیه چای رازیانه: یک قاشق چایخوری دانههای رازیانه را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید. بگذارید 10 دقیقه دم بکشید و قبل از خوردن آن را از صافی بگذرانید.
میخک
میخک یک روش درمانی سنتی برای حالت تهوع و استفراغ ناشی از بیماری حرکت است. این گیاه همچنین حاوی اوژنول است؛ ترکیبی که تصور میشود تواناییهای ضدباکتریایی داشته باشد.
طرز تهیه چای میخک: یک قاشق چایخوری میخک را به یک فنجان آب جوش بیافزایید. بگذارید 10 دقیقه دم بکشد و سپس آن را از صافی گذراند و میل کنید.
رایحهدرمانی
رایحهدرمانی ممکن است به تسکین حالت تهوع و درمان استفراغ کمک کند. اگرچه نتایج مطالعات در این زمینه متناقض هستند. براساس مطالعهای که در سال 2014 انجام شده است، استشمام روغن لیمو به کاهش حالت تهوع و استفراغ کمک میکند.
برای بهرهمند شدن از اثرات رایحهدرمانی، چند قطره از یک روغن اسانس (گیاهی) را بر روی یک توپ پنبهای ریخته و عطر آن را بهطور عمیق استشمام کنید. اگر به روغن لیمو دسترسی ندارید، کافیست یک لیموی تازه را برش زده و عطر آن را استشمام کنید.
سایر عطرهایی که ممکن است حالت تهوع را تسکین دهند:
- میخک
- اسطوخودوس
- بابونه
- رز
- نعناع فلفلی
داروهای ضد استفراغ
داروهای بدون نسخه (OTC) که به توقف استفراغ کمک میکنند، نظیر Pepto-Bismol و Kaopectate حاوی مادهای به نام بیسموت سابسالیسیلات هستند. این داروها ممکن است به محافظت از پوشش معده و کاهش استفراغ ناشی از مسمومیت غذایی کمک کنند.
آنتیهیستامینهای بدون نسخه نظیر درامامین به توقف استفراغ ناشی از بیماری حرکت کمک میکنند. عملکرد این داروها از طریق مسدود کردن گیرندههای هیستامین H1 است که مسئول تحریک کردن استفراغ هستند. عوارض جانبی احتمالی آنتیهیستامینها عبارتند از خشکی دهان، تاری دید و احتباس ادرار.
درمان استفراغ در کودکان
کودک را به پهلو بخوابانید تا احتمال وارد شدن استفراغ به مجاری هوا به حداقل برسد. بسیار مهم است که مراقب دهیدراته شدن فرزند خود باشید. او را تشویق کنید تا آب بیشتری میل کند. اگر فرزندتان نمیتواند مایعات را به مدت 8 ساعت در معده نگه دارد، به پزشک مراجعه کنید.
همچنین میتوانید از سایر روشهای درمان استفراغ نظیر خوردن کرکر، ماساژ و مصرف مایعات بیشتر استفاده کنید. البته بهتر است از درمانهای خانگی یا مصرف دارو بدون نظر پزشک خودداری شود.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت تجربه موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:
- استفراغتان بیش از دو روز به طول انجامیده است.
- استفراغ فرزندتان بیش از یک روز به طول انجامیده است.
- استفراغ بهطور گاهبهگاه و بیش از یک ماه رخ میدهد.
- وزنتان کم شده است.
در صورت تجربه موارد زیر با اورژانس تماس بگیرید:
- درد قفسه سینه
- شکمدرد شدید
- تاری دید
- سرگیجه یا غش کردن
- تب بالا
- سفتی گردن
- سردی و رنگپریدگی پوست
- سردرد شدید
- عدم توانایی برای نگه داشتن غذا یا مایعات در بدن به مدت 12 ساعت